Omgaan met conflicten

Jules Vergeer leert je om te gaan met conflicten in het basisonderwijs

Veel conflicten op scholen rondom Cito-toets

Het gebeurt vaak dat ik gebeld word om te bemiddelen in een conflict tussen ouders en een school. Wat blijkt? Veel ouders nemen geen genoegen met het advies dat hun kroost krijgt op het gebied van Cito-toetsen.

Wie kinderen op de basisschool heeft weet dat Cito-toetsen (lees erover in deze Cito kennisbank) erg bepalend zijn in het al dan niet geven van een havo- of vwo-advies. Dat is ook hoe ouders kijken. Een vmbo-advies, wat staat voor gewoon gemiddeld onderwijs (waar vroeger zo’n beetje tachtig procent van de klas naar uitstroomde) is niet meer voldoende. Ouders willen meer. En als ze dat niet krijgen volgt er een conflict.

 

Ouders en de Cito-toets

De meeste telefoontjes krijg ik van boze ouders, die me opdragen eens met een school te gaan praten om hun gelijk te halen. Want hun kind een vmbo-advies? Dat kan toch zeker niet?!

Ik probeer dan altijd uit te leggen hoe ik het zie: vmbo is een mooi niveau met meerdere mogelijkheden. Zowel praktisch als theoretisch en wie meer in huis heeft, kan dat daar mooi laten zien.

Het gevolg is dat ouders ook een conflict met mij dreigen te kijken, want ik kies niet hun kant. En dat gaat ook niet gebeuren. Laat dit een waarschuwing zijn voor alle ouders die mij nog gaan bellen: ik heb vertrouwen in het advies van de basisschool, want met een vmbo-niveau is helemaal niks mis.

(Lees ook: Ouders in de rechtszaal om schoolplaatsing)

 

Te hoge verwachtingen

Beste ouders, u moest zich eens gaan afvragen of uw verwachtingen wel zo relevant zijn. Kan uw zoon/ dochter inderdaad een hoger niveau aan dan havo? Haalt het hoge cijfers op de basisschool? Mooi, dan gaat het gewoon goed mee.

Gemiddeld goed, welteverstaan. Uw kind presteert als alle anderen in de klas. Goede cijfers betekent dat een kind op gemiddeld niveau mee kan komen.

Anders wordt het wanneer uw kind extra werk krijgt. U hebt mazzel als de leerkracht van uw kind voorziet in plusmateriaal, want de meeste aandacht gaat vaak uit naar de uitvallers. Dan mag u ook wel verwachten dat het niveau wat hoger wordt dan vmbo, maar dat hoeft niet.

Noch hoge scores nog een Cito-advies verplichten de leerkrachten van de basisschool om uw kind naar het vwo te sturen. En helaas voor u: u heeft het gewoon te accepteren.

 

Ga in overleg

Intussen zit u tenenkrommend dit stukje te lezen, want het is niet wat u wil lezen. U wil lezen dat de school zich nergens op baseert, dat de school geen verstand van  uw kind heeft en uw wil vooral lezen dat er nog wel ergens een havo- of vwo-advies uit te wringen valt.

Mocht u nu serieus twijfelen, ga dan in overleg met de leerkracht. Houd u netjes, vraag om de scores en de overwegingen die de leerkracht van groep 8 (die zoiets vaak niet in zijn eentje beslist) heeft om uw kind een advies wel of niet te geven.

Misschien slaagt u erin de leerkracht te overtuigen en kunt u de Cito Eindtoets afwachten om te zien wat er dan gescoord wordt.

Leerkrachten zijn soms net mensen en willen u best de kans geven uw gelijk te halen, als u het maar netjes doet.

 

Belang van het kind

Wat ik in een conflict tussen ouders en scholen vaak schrijnend vind is dat ouders het belang van hun kind opzij lijken te zetten. Voor hen is maar één ding belangrijk: op het eigen werk kunnen zeggen dat ook hun oogappeltje naar het vwo kan.

Dat vind ik een zeer kwalijke zaak. Kinderen lijken steeds meer een afspiegeling te moeten zijn van het succes van pa en ma. Zo van ‘kijk onze jongen toch eens naar het vwo gaan, veel beter dan die knuppels op het vmbo’. Het ego van pa en ma is vaak de voeding voor het ongeluk van kinderen, die uiteindelijk toch te hoog instromen en op hun tenen moeten lopen.

Nou, beste ouders, dan heeft u het inderdaad goed voor elkaar.

 

10 Sterke Regels voor bij conflicten

Met af en toe eens een lekker conflict is niks mis. Een relatie wordt er sterker van, daar ben ik van overtuigd. Conflicten komen ook in elke relatie en in ieder gezin voor. Tussen ouders onderling, tussen kinderen onderling en tussen ouders en kinderen. Dit kan botsen, maar is niet te voorkomen.

Het is goed om een conflict de ruimte te geven, want daarna kan iedereen weer verder.

Deze 10 Sterke Regels helpen je om een conflict goed de ruimte te geven. Door adequaat met conflicten om te gaan, kun je in elkaars behoeften voorzien en een conflict een positief einde geven.

 

1 Val elkaar niet in de rede

Iedereen moet de ruimte krijgen om iets te zeggen. Ventileren, noemen we dat. Essentieel. Val elkaar dus niet in de reden en laat elkaar uitspreken. Beter nog: wacht even met reageren en tel tot tien voor je een reactie geeft.

 

2 Maak van een vraag geen verwijt

Verwijten en vragen liggen dicht bij elkaar. Je kunt een vraag als een verwijt laten klinken en andersom, maar wees je daarvan bewust. Vraag dus niet “Waarom moet ik alweer met de fiets terwijl Danice met de auto mag?” maar zeg “Ik zou het fijn vinden om niet op de fiets te hoeven.”

 

3 Maak van een vraag geen beschuldiging

Nog erger is om een vraag een beschuldiging te maken. Stel geen vragen die dus eigenlijk iemand ervan beschuldigen iets niet goed te doen.

 

4 Duidelijkheid

Mensen houden van duidelijkheid. Wees dus concreet en laat duidelijk blijken waar jij je aan stoort of nog beter: wat je graag zou willen. Houd het kort en daarmee relevant. Zo krijg je eerder wat je wil bereiken.

 

5 Verplaats je in de ander

Een misverstand is dat alles om jou draait. Jouw mening kan zijn dat het een rommeltje is in huis, maar dat hoeft je man nog niet te vinden. Verplaats je eens in wat een ander op dat moment beleeft. Jouw visie is niet leidend. Nooit.

 

6 Spreek voor jezelf

Het is belangrijk om niet Jan en alleman bij je conflict te betrekken. Het is niet een kwestie van “Kees vindt ook dat je vaker de was op mag vouwen en Karlijn vind je macaroni ook niet te eten”, maar een kwestie van “Ik vind dat je vaker de was op mag vouwen en ik vind je macaroni vies.” Als de “anderen” er zijn, praten ze maar lekker voor zichzelf.

 

7 Je kunt geen gedachten lezen

Ga niet invullen wat een ander volgens jou denkt. Jij kunt geen gedachten lezen.

 

8 Oude koeien

Laat ze lekker in de sloot. Oude conflicten moet je laten rusten, want die kunnen een relatie ontwrichten. Zeker als ze gevoelig liggen en al vaker besproken zijn. Gedane zaken nemen geen keer.

 

9 Verlam niet

Het is belangrijk om iemand niet te verlammen door veroordelende uitingen als “Je luistert nooit… Je doet niets goed… Het gaat altijd fout…” Niet, nooit en altijd zijn geen goede woorden in een conflict. Ze kunnen meer kapotmaken dan je lief is.

 

10 Er kan maar één winnaar zijn

Maar wel twee verliezers. Gelijkspel is de beste optie. Bied je excuses aan en laat zien dat je elkaar toch wel begrijpt. En nog van elkaar houdt, natuurlijk.

 

Hopelijk is het voor jou met deze 10 Sterke Regels een stuk eenvoudiger om te gaan met conflicten, thuis en op het werk.